Birinci Dünya Savaşı’nın galipleri ve mağlupları arasında hesaplaşmalar bitmiş, savaşı kaybeden ülkeler için barış antlaşmaları kabul ettirilmiştir.

Sevr Antlaşması 10 Ağustos 1920’de Sevr’de gerçekleşti. Üç Türk murahhası Paris’in banliyösü Sevres’de anlaşmayı imzaladılar.

Ankara’da TBMM’nin Sevr Anlaşması’na tepkisi çok sert oldu. Ankara İstiklâl Mahkemesi’nin 1 numaralı kararı ile anlaşmaya imza koyan üç kişiyi ve Sadrazam Damat Ferit Paşa’yı idama mahkûm etti ve vatan haini ilan etti.

Yunanistan dışında Sevr’i hiçbir ülkenin meclislerinde onaylamaması nedeni ile Sevr bir anlaşma taslağı olarak kaldı.

Lozan Antlaşması ise Osmanlı Türkçesi ile Lozan Sulh Muahedenamesi, 24 Temmuz 1923 tarihinde İsviçre’nin Lozan şehrinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi temsilcileriyle Birleşik Krallık, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika ve Yugoslavya temsilcileri tarafından, Leman Gölü kıyısındaki Beau-Rivage Palace’ta imzalanmış barış antlaşmasıdır.

Halen Lozan’la ilgili tarihçilerin, çok çeşitli açıklamaları olsa da; bu antlaşmanın özeti sınırlarımızın belirlenmesidir.

Kimi tarihçi hezimet derken kimi de başarılı bulmaktadır. Zira yurdun büyük çoğunluğu işgal altında olup, yurtta ne askeri güç ne de ekonomi gücü kalmıştır.

Bu nedenle Lozan’a hezimet demek insafsızlık ve bilgisizlik olur. Son zamanlarda da Cumhurbaşkanımız ve Sn. Devlet BAHÇELİ beyefendi; sık sık 2023’ü hedef gösterip daha müreffeh bir Türkiye olacağını vurguluyor.

Mamafih, bazı kafalarda ise Lozan Antlaşması’nın sona ereceği düşüncesi hakimdir.

Oysa hiçbir antlaşma otomatik olarak 100 yıl sonunda sona erer diye bir hüküm yoktur.

Yapılan bu antlaşmada da böyle bir süre yok. Ta ki yeni bir anlaşma yapılacağına kadar.

Peki bu nasıl olacak dersek? Ne zaman ekonomisi güçlü, dışa bağımlılığı olmayan, milli gelirin adaletli bir şekilde paylaşımı, halkın “refah seviyesi yüksek” bir ülke konumuna erişir isek, işte o vakit yeni anlaşmalar yapabiliriz.

Zamanında Kerkük-Musul benim idi, şimdi geri alıyorum diyebilir misiniz? Yunanistan’a Lozan’da verdiğimiz 12 adayı geri iade edin diyebilir misiniz? Asla.

Emperyalist güçler, tüm dünyayı parsellemiş durumda, daha fazla kan, gözyaşı, daha çok rant diye, şeytanın aklına bile gelmeyen metotlar üretmektedir.

Bize düşen; daha fazla çalışmak, üretmek, birlikteliğimizi müdafaa ve muhafaza etmektir. Yarınlarımızın daha güzel olması temennisi ile…